وقتی همسرتان از شما انتقاد می‎کند، واکنش خود را کنترل کنید، برای آن کهدرجه‎ی اعتبار آن انتقاد را بسنجید، ابتدا ببینید که آیا منظور او را به خوبیدرک کرده‎اید و آیا پیام آن را تشخیص می‎دهید؟ و به این منظور، همه‎ی ذکاوت ودرک خود را به کار اندازید. از همسرتان بپرسید که منظورش از گفتن آن حرف‎هایا انجام آن کارها چه بوده است. هیچ وقت فرض نکنید که منظور او را می‎دانید،در صورت لزوم، دریافت خود را از انتقاد مطرح شده تکرار کنید.پیش از آن که شتاب‎زده در مورد مفهوم انتقاد نتیجه‎گیری کنید، آن را تفسیرکنید، مقصود اصلی همسرتان از بیان انتقاد را با چنین جملاتی بپرسید: «در اینمورد بیشتر برایم توضیح بده.» یا «می‎توانی موضوع را بیشتر باز کنی؟» یا «دلممی‎خواست می‎دانستم این انتقاد چه احساسی در تو ایجاد می‎کند.» اگر انتقادحالت کلی دارد، مثل ـ «روابط زناشویی دارد کسل کننده می‎شود» ـ از او بخواهیدکه بگوید از چه چیز مشخصی شکایت دارد، و پیشنهادش برای تغییر چیست؟به همسرتان پیشنهاد کنید که نیاز و خواسته‎هایش را به طور مشخص بیان کند، «توبعد از عشق‎ورزی مهربان نیستی، در حالی که من، در این موقع به توجه بیشترینیاز دارم، دلم می‎خواهد در این موقع مدتی بغلم کنی،» برای این که انتقادی رابه شکل سازنده بپذیرید، باید انگیزه‎ی همسرتان را از گفتن آن انتقاد بدانید.هر قدر هم که رنجیده باشید و یا در آن لحظه حالت دفاع به خود گرفته باشید،فراموش نکنید که باید هر چه زودتر علت انتقاد را پیدا کنید. باز هم بایدسوالاتی مطرح کنید:«آیا این حرف را برای این گفتی که مرا ناراحت کنی؟ یا برای این که خودتناراحت بودی؟»ـ «آیا انتقاد تو واکنشی بود به حرفی که من زدم، یا کاری که کردم باعث شد،ناراحت شوی و احساس سرخوردگی کنی؟»ـ «آیا این انتقاد را مدت‎هاست در سرت می‎پرورانی؟ اگر این طور است چرا حالاآن را بروز دادی. چه اتفاقی افتاد که سبب شد آن را بگویی؟»ـ «فکر می‎کنی انجام چیزی که از آن انتقاد می‎کنی، واقعاً در کنترل من است، وموردی است که می‎توانم تغییرش دهم، چطور؟». سعی کنید، انتقاد کننده را بهجست‎وجوی انگیزه‎های ناخودآگاه خویش ترغیب کنید.ـ اعتماد، مهم‎ترین عامل در پذیرش یک انتقاد سازنده است. به عبارت دیگر اگرحرف همسرتان نسنجیده یا حتی غیر منصفانه هم باشد، باور داشته باشید که اوصمیمانه برای حفظ رابطه‎اش با شما تلاش می‎کند.ـ در بسیاری از موارد اعتماد نادیده گرفته می‎شود، زیرا طرفین از تأثیر عاطفیانتقاد جنسی آگاهی ندارند. در یکی از جلسات مشاوره، پزشک از زنی پرسید، اظهارنارضایتی شوهرش چه احساسی در او برانگیخت. زن گفت «عصبانی شدم و احساس حقارتکردم.»پزشک یادآوری کرد: «اما عصبانیت و احساس حقارت که فقط دو بر چسب هستند و چهبسا اصلاً جنبه‎ی واقعی نداشته باشند. واکنش عاطفی شما چه بود؟»زن جواب داد «گمان می‎کنم گریه را سردادم. احساس می‎کردم که نفسم تنگ شده»پزشک به طرف شوهر برگشت و گفت «آیا عمداً آن حرف‎ها را زدی که همسرت راناراحت کنی؟»شوهر بی‎درنگ جواب داد «نه، به خدا! نه، نمی‎خواستم ناراحتش کنم، من واقعاًدوستش دارم.»ـ بدون اعتماد و تفاهم متقابل، روند انتقاد می‎تواند به شرطی شدن انتقاد جنسیمنفی منتهی شود. پزشک دیگری حکایت زن و شوهری را تعریف می‎کرد که زندگی جنسیلذت بخش آن‎ها به سردی گرایید؛ زیرا هر دوی آن‎ها نسبت به انتقادات طرفمقابل، (اعم از واقعی یا واهی) واکنش بدی نشان می‎دادند:«هر بار که یکی از آن‎ها می‎رنجید، دفعه‎ی بعد با رد کردن پیشنهاد طرف مقابلاز او انتقام می‎گرفت. پس از چندی، اختلافات آن‎ها به حوزه‎ی روابط جنسی نیزسرایت کرد و روابط جنسی آن‎ها که زمانی از حالت فعالی برخوردار بود محدود ومتوقف شد. آن‎‎ها به جای آن که صادقانه به بیان رنجش‎های خود بپردازند،باخودداری از برقراری رابطه‎ی جنسی، ناراحتی خود را ابراز می‎کردند».